Wat werkt bij beweegactiviteiten voor ouderen?
Gepubliceerd op: 14-01-2021
Wat werkt bij sport-, beweeg-, cultuur- en kunstactiviteiten voor ouderen? Er worden veel activiteiten en projecten georganiseerd. Een deel hiervan zijn erkende beweegprogramma’s, die in de praktijk al succesvol zijn gebleken. In een factsheet brengen we zowel erkende cultuur-, sport- en beweegprogramma’s als andere culturele en sportieve activiteiten in beeld.
Hoe zorg je dat jouw activiteiten succesvol zijn? Welke factoren werken belemmerend/bevorderend? Welke elementen dragen bij aan effectiviteit van je activiteit? Effectief rondom bewegen betekent: blijvend meer bewegen, waardoor mensen winst kunnen behalen ten aanzien van gezondheid, mobiliteit en fysiek functioneren.
Onderzoek naar wat werkt
Verschillende onderzoeken geven een goed beeld van de werkzame elementen. Het is natuurlijk lokaal afhankelijk van wat werkt. Probeer daarom zoveel als mogelijk ouderen te (blijven) betrekken bij je aanpak. Hieronder delen we een 5-tal ‘Wat werkt’-elementen uit verschillende onderzoeken.
Top 5: wat werkt bij ouderenactiviteiten?
1. Zet in op plezier
Plezier is een sleutelfactor om een activiteit aan te laten slaan bij deze doelgroep. Mensen zijn eerder gemotiveerd om deel te nemen en te blijven deelnemen. Tijdens corona zijn er lokaal balkon beweeglessen en dansvoorstellingen georganiseerd. Dit leverde een groot gevoel van steun en plezier op. Mooie voorbeelden zijn: Tien tips om bewegen te stimuleren en Dans voor ouderen: wat levert het op?
2. Houd bij de locatie en bij de programmering rekening met ouderen
Zorg voor goede toegankelijkheid van het gebouw, goede zitplaatsen en goede akoestiek en voorzieningen voor slechthorenden, let op het tijdstip van cursussen of voorstellingen.
3. Zet in op de sociale voordelen
Ouderen doen vaak mee aan activiteiten voor sociale binding. Het gaat hierbij met name om sociaal contact en sociale steun. De films Een betere wereld in de buurt. Met En Voor Elkaar s.v. Geinoord en Krasse Kunst - kunst en contact geven een mooi inzicht hoe je met activiteiten een sociale binding creëert. Ook gecombineerde leefstijlinterventies waarbij jeugd met ouderen actief zijn, zijn waardevol voor sociale binding.
4. Zorg voor gekwalificeerde begeleiders
Bij specifieke beweegprogramma’s: zorg ervoor dat de uitvoerende professional adequaat is opgeleid, gekwalificeerd, enthousiast en zorgvuldig is én ervaring heeft in het kunnen motiveren van ouderen. Voor mensen met ernstige beperkingen of onvoldoende vertrouwen in eigen kunnen kan dit betekenen dat een beweegprogramma begeleid moet worden door bijvoorbeeld een (geriatrisch) fysiotherapeut of een speciaal opgeleide beweegdocent. Coach2Move is een aanpak waarbij een fysiotherapeutische aanpak ouderen met mobiliteitsproblemen helpt met meer te bewegen en hun kwetsbaarheid te verminderen. Vooral gericht op intrinsiek stimuleren van (duurzame) lichamelijke activiteit.
5. Sluit aan bij verschillende culturen
Bij ouderen met een andere culturele achtergrond spelen het cultuurverschil, maatschappelijke isolatie en heimwee een extra rol. Wil je ze betrekken bij culturele activiteiten, sluit dan aan bij hun verhalen en cultuuruitingen.
Impact van corona
De maatregelen rond Covid-19 hebben veel impact op de mogelijkheden van het deelnemen aan activiteiten. Bij het heropstarten van activiteiten is het, naast de geldende RIVM-regels, belangrijk om vooral te denken in mogelijkheden en oplossingsrichtingen te zoeken per situatie.
Tijdens de lockdown zijn veel mooie initiatieven ontstaan om mensen te ondersteunen om toch actief te kunnen blijven. Voorbeelden zijn o.a. balkongym in woonzorginstellingen, fasegewijs starten met Walking hockey, danslessen in de openlucht, bewegen met een Virtual Reality bril, Vitamines voor de geest-post in woonzorginstellingen in Eindhoven, kunst door de brievenbus in Doetinchem of bijvoorbeeld Live video-optredens via Skype. Kijk voor meer voorbeelden op #Beweegthuis, #BSCcorona en op #LKCAcorona.