Aanpak migrantenouderen met vergeetachtigheid of dementie in Rotterdam

Het Rotterdamse project ‘Oudere migranten met vergeetachtigheid of dementie en hun familie’ is ontstaan omdat migrantenouderen met ernstige geheugenproblemen vaak niet goed in beeld zijn. Het project draait om de vraag hoe hulp eerder kan worden ingezet en hoe deze kan aansluiten bij de wensen en behoeften van oudere migranten met vergeetachtigheid of dementie en hun familie.

Movisie gaat in gesprek met projectleider Marina Jongers (Hogeschool Rotterdam Kenniscentrum Zorginnovatie) en zorgprofessional Ruthmila Cicilia (lid van het kernteam) over het tweejarig project op het beter bereiken en ondersteunen van deze doelgroep in de Rotterdamse wijken Feijenoord en Delfshaven. 

Casus

Mevrouw Juliana uit Rotterdam wordt steeds vergeetachtiger. Ze vergeet afspraken, maar ook hoe de afstandsbediening werkt. Ze gaat – ondanks de coronacrisis – nog vaak op pad, neemt te pas en te onpas het openbaar vervoer en weet regelmatig niet meer hoe ze thuis moet komen. Haar nicht maakt zich zorgen en belt de praktijkondersteuner van de huisarts (POH). De POH herkent zich in het verhaal en de zorgen. Ze neemt contact op met mevrouw Juliana, maar die vindt het maar onzin. Zij wil geen geheugentest of hulp ontvangen en begrijpt eigenlijk niet wat het probleem is. Er is toch niks aan de hand?

Via een flyer kwam de POH van mevrouw Juliana bij de aanmeld- en advieslijn van het Rotterdamse project terecht. Marina: ‘Deze lijn is voor professionals die werken in Feijenoord en Delfshaven en vragen hebben over migrantenouderen met vergeetachtigheid of dementie uit één van deze wijken. Beide wijken hebben een kernteam met professionals dat bestaat uit een mix van expertises uit zorg en welzijn én een mix van achtergronden. Zo hebben we verschillende ingangen naar de doelgroep waardoor we uiteenlopende oplossingen kunnen bieden.

Bij deze casus was het advies dat er op een laagdrempelige manier aan een vertrouwensband gewerkt moest worden. Zorgprofessional Ruthmila kwam daarbij naar voren, omdat ze affiniteit heeft met de Caribische achtergrond van mevrouw Juliana.’ Ruthmila: ‘Ik heb in ons gesprek de focus gelegd op kennismaken en niet op haar problemen. Ik heb haar verteld over de leuke activiteiten op onze ontmoetingsgroep en haar uitgenodigd om een keer aan te sluiten. Op die manier probeer ik zorgmijders laagdrempelig te bereiken. Ik probeer ze te motiveren, zodat ze een keer langs komen op mijn dagopvang. De mantelzorger komt dan vaak ook mee. Het is bij zo’n casus heel belangrijk om stap voor stap iemands vertrouwen te winnen.’

Diversiteit en maatwerk

Volgens Marina zit de kracht van deze werkwijze in de diversiteit van de professionals in het kernteam. ‘Op die manier kunnen we een hulpaanbod op maat leveren. Zonder het kernteam wordt er veel solistischer gewerkt.’ Ruthmila: ‘Bij zorgorganisaties ontbreekt het soms aan deskundigheid in de aanpak, vooral bij migrantenouderen. Er is te weinig kennis. Daarom helpt het om te overleggen met professionals met verschillende expertises of achtergronden’. Elke casus wordt achteraf geëvalueerd. Het kernteam kijkt dan naar het verloop van de ingezette hulp en of dingen anders hadden gekund. 

Masterplan ouderen gemeente Rotterdam

Het project is door gemeente Rotterdam opgenomen in het masterplan ouderen. Marina: ‘We krijgen regelmatig van verschillende organisaties in Rotterdam terug dat het project voor meer aandacht en bewustwording van dementie bij migrantenouderen zorgt. Het is ook mooi dat managers, van de organisaties die meedoen aan het project, betrokken zijn. Het werkt als een soort van olievlek. Niet alleen in Rotterdam, ook landelijk is er aandacht voor het project. We zetten er op in dat wanneer het project straks stopt, de werkwijze kan worden overgenomen in andere wijken en gemeenten en wordt voortgezet door de professionals in Feijenoord en Delfshaven.’ Ruthmila: ‘Bij mij in ieder geval wel. Ik vind het heel fijn om adviezen uit verschillende hoeken te krijgen. Je leert van elkaar, krijgt andere inzichten en kan beter maatwerk bieden. Het is een verrijking voor mijn werk.’

Lees het volledige interview met Marina en Ruthmila