Twents Zilver stimuleert actieve cultuurparticipatie bij ouderen

Twents Zilver startte in 2019 met een pilot in Oldenzaal en Enschede. Het project biedt ouderen de kans om aan de slag te gaan met kunst en cultuur. "Want actief zijn in kunst en cultuur helpt mensen om gezonder en gelukkiger oud te worden," legt projectleider Nikki Sneep uit. Twents Zilver stimuleert actieve cultuurparticipatie onder zelfstandig wonende ouderen, vooral voor ouderen waarbij een isolement op de loer ligt. De pilot was zo succesvol dat besloten werd om ermee door te gaan.

"Na afloop van het project sturen we ouderen altijd een enquête,"vertelt Sneep. "Van alle deelnemers horen we terug dat hun kwaliteit van leven verbeterd is door Twents Zilver. Mensen zijn bezig met iets waar ze warm van worden. Ze ontmoeten anderen en voelen dat ze er nog toe doen. Hun eigenwaarde stijgt omdat ze zien dat ze hun talenten nog steeds kunnen ontwikkelen. Dat zijn mooie resultaten."

Positieve gezondheid

Twents Zilver werkt vanuit de theorie van de positieve gezondheid. Wat kunnen ouderen nog wél is de centrale vraag. En dat is nog veel, leert de ervaring. Belangrijk daarbij is dat ouderen een doel hebben, nieuwsgierig zijn en iets nieuws willen leren. Precies daar draagt Twents Zilver aan bij door actieve cultuurparticipatie bij ouderen te stimuleren. Twents Zilver wordt georganiseerd door de Stichting Impuls voor Welzijn en Educatie en Kaliber Kunstenschool. 

Drie cultuurlijnen

Twents Zilver kent drie cultuurlijnen. Eentje voor kunstprofessionals en twee voor ouderen. De kunstprofessionals worden opgeleid om activiteiten te organiseren voor ouderen. "We noemen hen zilvercoaches," vertelt Sneep. "Het zijn kunstenaars, vaktherapeuten of creatieven uit de regio Twente. Ze krijgen een training op het gebied van positieve gezondheid en omgaan met dementie en eenzaamheid."

De tweede lijn bestaat uit een zilvercoach die een oudere thuis bezoekt. Daarbij gaat het om ouderen die een lichtpuntje kunnen gebruiken. Ze praten samen of maken iets kunstzinnigs. De zilvercoach komt in totaal drie tot zes keer. Daarna kunnen ouderen doorstromen naar de derde cultuurlijn. Die bestaat uit activiteiten die in de wijk georganiseerd worden voor ouderen. Zestig procent van de deelnemers start in lijn twee en stroomt dan door naar lijn drie. Maar mensen kunnen ook stoppen na lijn twee of direct instromen in lijn drie.

Matchmakers

"Het werven van ouderen is belangrijk, maar lastig," geeft Sneep aan. "Daarom werken we met matchmakers. Dat zijn vaak mensen van welzijnsorganisaties die al contact hebben met ouderen. Zij gaan met hen in gesprek om te kijken of ze willen meedoen aan Twents Zilver. Maar we krijgen ook aanmeldingen via wijkteams, buurvrouwen, kinderen of van ouderen zelf. Ons maakt het niet uit. Het gaat erom dat we de doelgroep bereiken."

De kracht van samenwerken

"De kracht van Twents Zilver zit in de samenwerking tussen cultuur en zorg & welzijn," zegt Sneep. "Achter de voordeur van ouderen zijn vaak meer problemen dan mensen willen laten zien. Er rust een taboe op eenzaamheid. Juist door de samenwerking van cultuur en zorg & welzijn, kunnen we ouderen helpen. Het is belangrijk dat mensen uit beide disciplines hun voelsprieten hebben uitstaan. Zo kunnen we mensen bereiken en helpen."

Meer weten over Twents Zilver? Neem dan contact op met projectleider Nikki Sneep. Een vraag of idee over kunst en ouderen? Aarzel niet om te mailen met Ingrid Smit of Angela van Dijk van het LKCA.