8 tips voor preventieve activiteiten voor ouderen

Veel gemeenten en wijken organiseren preventieve activiteiten voor ouderen die thuis wonen. Door de activiteiten worden ouderen gezond oud en kunnen zij beter voor zichzelf zorgen. Maar niet alle groepen ouderen doen mee aan deze activiteiten. Hoe bereik je deze ouderen wel?

Het RIVM deed onderzoek en maakte een duidelijk overzicht van de resultaten. Bekijk de resultaten in dit document: Preventieve activiteiten voor ouderen die onvoldoende bereikt worden: wat zijn kansrijke elementen? (pdf)  

Meer ouderen bereiken met preventieve activiteiten  

Sommige groepen ouderen zijn moeilijk te bereiken voor preventieve activiteiten. In het document over preventieve activiteiten vind je onderdelen die een goede kans hebben om groepen ouderen beter te bereiken. Hierdoor doen ze eerder mee met deze activiteiten. Voorbeelden van groepen die je hiermee eerder bereikt zijn: 

• ouderen met een lage sociaal economische status (SES); 
• ouderen met een klein sociaal netwerk; 
• ouderen met een migratie-achtergrond. 

Tips om preventieve activiteiten te verbeteren 

De onderzoekers komen met 8 tips voor professionals en gemeenten. Hiermee kunnen zij de preventieve activiteiten verbeteren en zo goed mogelijk maken. 

1. Werk samen in signalering en doorverwijzing  

Zorg voor een integrale manier van werken, waarbij iedereen betrokken is. Doe dit met zorgverleners in de eerstelijn, sociale wijkteams, organisaties in welzijn, gemeenten, vrijwilligers en mantelzorgers. Werk samen in het signaleren, en in ouderen doorverwijzen. 

2. Zoek persoonlijk contact met ouderen en op verschillende manieren

Een goede manier om met ouderen contact te zoeken, kan voor iedere oudere anders zijn. Soms zijn er meer strategieën nodig. Voor de een werkt het om contact te zoeken via de gemeente of huisarts. Voor de ander is het beter als iemand makkelijker bereikbaar is. Bijvoorbeeld een sleutelpersoon of de kerk. Een sleutelpersoon is een belangrijk persoon in de omgeving van een oudere.

3. Maak gebruik van sleutelpersonen  

Sleutelpersonen zijn erg belangrijk om de doelgroep te bereiken. Sleutelpersonen spreken vaak de taal van de doelgroep en komen uit dezelfde cultuur. Zij hebben veel contacten met bewoners in de wijk. Zorg dat je sleutelpersonen in een wijk kent en werk samen om in contact te komen met ouderen. 

4. Zorg voor goede bereikbaarheid  

Een centrale plaats in de wijk of vervoer van deur tot deur kan belangrijk zijn. Het zorgt ervoor dat ouderen eerder aan preventieve activiteiten meedoen. De gemeente kan hierin ondersteuning geven. Bijvoorbeeld door middelen beschikbaar te stellen.  

5. Neem de tijd om vertrouwen te winnen  

Het is belangrijk dat jij en de ouderen elkaar vertrouwen. Dit is een voorwaarde om te kunnen praten over hun behoeften. Neem daarvoor veel tijd. De behoeften zijn vaak ingewikkeld en ouderen kunnen dit lastig uitleggen. Bespreek daarom samen de verwachtingen en sluit aan bij het tempo van de oudere. 

6. Zorg voor een moment waarin het gaat om samenzijn  

Juist en sociaal samenzijn is voor ouderen belangrijk. Het is een motivatie om aan preventieve activiteiten mee te doen. Ouderen kijken hier het meest naar uit, dus zorg dat hier genoeg tijd voor is. Bijvoorbeeld door samen een moment voor koffie in te plannen. Bovendien helpt dit om ouderen met elkaar te verbinden.  

7. Ontwikkel vaardigheden in (cultuur)sensitieve communicatie  

Wanneer je cultuursensitief bent, ben je bewust van je eigen normen en waarden. Ook weet je hoe je rekening houdt met de normen en waarden van een ander. Hoe krijg je betere vaardigheden in cultuursensitieve communicatie? Hiervoor kun je gebruikmaken van hulpmiddelen en trainingen. Deze vaardigheden helpen om over gevoelige onderwerpen te praten. Ook helpt dit om elkaar meer te vertrouwen.   

8. Deel je kennis en ervaring  

Deel als ervaren professional de kennis en vaardigheden die nodig zijn voor het werken met deze ouderen. Deel het met nieuwe professionals en vrijwilligers. Waar en op welke manier kan je deze kennis delen? 

• via het onderwijs; 
• door studenten te begeleiden tijdens een praktijkstage; 
• bij intervisiebijeenkomsten met vrijwilligers; 
• met het inwerken van nieuwe medewerkers. 

Bron: RIVM  

Meer informatie  

Download de factsheet: Preventieve activiteiten voor ouderen die onvoldoende bereikt worden: wat zijn kansrijke elementen?